Razernij rond Dendermonde

Gisteravond kookte mijn bloed bij het bekijken van de site van Het Nieuwsblad. Daarop stond een oproep "Kent u Kim D.? Laat het ons weten." Ik heb onmiddellijk gereageerd om de redacteurs en de hoofdredactie te vertellen dat ik hun manier van nieuwsgaren sensatiezucht vind en onverantwoord. Kim D. heeft immers ook ouders die ongetwijfeld verbijsterd achterblijven en zich evenveel vragen stellen als de ouders van de vermoorde en gewonde kinderen en hun verzorgsters.
Mensen melden zich natuurlijk bij journalisten om hun woordje mee te praten in het razende debat dat op dit moment weer woedt rond de gruwelijke moordpartij in een kinderdagverblijf in Dendermonde. In deze Twitter-society is dat ondertussen dagelijkse kost.
Het resultaat van die oproep is vandaag in de krant ondermeer een meisje dat ooit met Kim D.in de klas zat dat hem een "sul" noemt. Informatie?
De Standaard, siamese tweelingkrant van Het Nieuwsblad wijdde zaterdag 18 bladzijden aan het gebeuren. De Morgen blijft vandaag niet achter.
Wat vooral opvalt is de dubbele houding van de media. Vanmorgen nog, in Peeters en Pichal, werd de vraag gesteld aan luisteraars met jonge kinderen of ze bang waren om ze achter te laten in de crêche. De talrijke reacties wezen de programmamakers terecht en duidden dat het beter is dit soort gebeurtenissen met afstand te bekijken in de media, de angst en verwarring niet nog meer aan te wakkeren. Daar zijn ze, met zijn allen, nu inderdaad al drie dagen mee bezig.
In De Morgen verscheen vanochtend een lange lezersbrief van filosoof Dirk De Schutter, die terecht de media met de vinger wijst. Ze zijn medeverantwoordelijk voor de "spektakelmaatschappij" waarin we leven, schrijft hij, waarin de zucht naar het geringste gruwelijkste detail bevredigd wordt." Je vraagt je in ernst af wie het meest bloedzuchtig is : de media of de mediaconsument?
VTM zendt vanavond een debat uit, rechtstreeks uit het stadhuis van Dendermonde.
Heeft het zin om mensen nog banger te maken? Om te gaan razen over een nog meer beveiligd leven? Over badges en fingerprintherkenning, over screening van personeel, etc.?
Deze afschuwelijke dingen gebeuren nu inderdaad ook in het Vlaanderen, dat altijd dacht immuun te zijn voor wat alleen in een, in onze ogen verruwde, maatschappij als de Amerikaanse zou mogen voorvallen. Daar heeft men daadwerkelijk talrijke hoog beveiligde gated communities, maar zelfs die kunnen niet verhinderen dat het leven niet voor 200 procent veilig is.
De belangrijkste vraag is hoe wij omgaan met daadwerkelijke risico's? Wat doet onze maatschappij met jonge mensen die zorg nodig hebben, die labiel in het leven staan? We zetten ze op ellenlange wachtlijsten voor psychische hulp. Wanneer ze dan uiteindelijk echt door het lint gaan, sluiten we ze op in een jeugdgevangenis maar zijn niet in staat om ze te helpen met hun problemen, want geen psycholoog of psychiater wil daar uit vrije wil gaan werken. In weerwil van het feit dat we binnenkort méér plaatsen hebben in die jeugdgevangenis, zal er niet méér zorg zijn.
Kim D. is heel jong maar meerderjarig. Wat hem wacht is waarschijnlijk een cel in een overbevolkte gevangenis of een psychiatrische inrichting, te laat allicht.

Ik moet lachen met grootse plannen als Vlaanderen in Aktie van Kris Peeters. Vlaanderen is tegenwoordig vooral in aktie met veel woorden en blitse roadshows in grote arena's, waar altijd dezelfde mensen steeds weer opnieuw dezelfde peptalk komen vertellen. Ze maken vooral zichzelf wijs dat wat we wat we zelf doen, beter doen. Achter de zelfingenomen façade van deze podia is en blijft Vlaanderen een armtierig land dat niet in staat is de connectie te maken met de echte problemen van zijn kinderen en zijn jeugd.

Met alle respect voor het immense verdriet en de rouw van de slachtoffers, en met veel begrip voor de rituelen die het verdriet moeten kanaliseren, maar is het gepast dat iedereen zijn gal mag spuien over een dader, waarvan men op dit moment niets weet, behalve dat hij uit een warm welvarend nest komt en nogal zwijgzaam was? Dat iedereen mag meedoen aan het spel van gissen en missen?
De jongen woonde een paar maand alleen en er wordt over hem geschreven dat hij geen "publiek sociaal leven" had. Hoeveel Vlamingen zegden recent in een onderzoek dat ze helemaal geen vrienden hadden? Hoeveel Vlamingen zijn een beetje asociaal en komen hun huis alleen uit om te gaan werken?

Journalisten zouden zichzelf een paar basisregels moeten aanmeten : speculeren en gissen is onethisch in een drama als dit. De feiten zijn meer dan hard genoeg om de lezer en de kijker met verbijstering te slaan. Om ons aan het denken te zetten. De rest is infotainment, dat alleen kan worden bedacht door het soort hoofdredacteurs die er trots op zijn dat ze bekroond worden als marketeer. Goed voor verkochte exemplaren en kijkcijfers.

Zoals Dirk De Schutter het schrijft in De Morgen : "In en met hun berichtgeving zouden de media moeten bijdragen tot een maatschappij die de razernij afweert. Nu lijken ze die razernij enkel te bestendigen."